De Successiewet 1956 kent een vrijstelling van erfbelasting voor verkrijgingen ter voldoening aan een natuurlijke verbintenis jegens werknemers. In andere situaties kan voor de voldoening aan een natuurlijke verbintenis wel een vrijstelling van schenkbelasting gelden, maar is geen vrijstelling van erfbelasting voorzien.

Hof Den Haag heeft in navolging van de rechtbank geoordeeld dat een legaat aan een onbezoldigde huishoudster wel de voldoening aan een natuurlijke verbintenis was, maar dat het vereiste dienstverband ontbrak. Het legaat was daarom terecht in de heffing van erfbelasting betrokken. De Advocaat-generaal (A-G) bij de Hoge Raad heeft een conclusie gewijd aan het beroep in cassatie.

Het standpunt van de belanghebbende, dat door het aanmerken als schenking van de voldoening aan een natuurlijke verbintenis daarop de vrijstelling van schenkbelasting is, is niet juist. De wetgever heeft expliciet verklaard dat het niet de bedoeling is dat in de erfbelasting een algemene vrijstelling voor voldoening aan natuurlijke verbintenissen zou gelden. Een dergelijke vrijstelling zou kunnen leiden tot ongewenste cumulatie met de ruime, op de verzorgingsgedachte gebaseerde vrijstellingen van erfbelasting.

Ook de stelling, dat de erflater bij de ondertekening van zijn testament de natuurlijke verbintenis heeft omgezet in een rechtens afdwingbare verplichting, is volgens de A-G niet juist. Het Burgerlijk Wetboek eist voor zo’n omzetting een overeenkomst. Een testament is géén overeenkomst, maar een eenzijdige rechtshandeling, die eenzijdig herroepbaar is. De eenzijdige herroepbaarheid sluit afdwingbaarheid voor het overlijden uit.

Het feitelijke oordeel van de rechtbank en het hof, dat de verklaring van de erflater dat hij ‘het later goed zou maken’ de erkenning van een natuurlijke verbintenis inhield maar niet de voldoening eraan, is volgens de A-G niet onbegrijpelijk.

De conclusie strekt tot ongegrondverklaring van het cassatieberoep.