Koopsom in vreemde valuta gekocht bedrijfsmiddel

Bij de winstbepaling van een onderneming spelen de beginselen van goed koopmansgebruik een rol. Volgens goed koopmansgebruik moeten de aanschaffingskosten van een bedrijfsmiddel uiterlijk op het moment van levering op de fiscale balans worden geactiveerd. Dat moet gebeuren in de valuta waarin de ondernemer zijn belastbare bedrag berekent. Als de koopsom voor een bedrijfsmiddel in een andere valuta is overeengekomen en de koopsom geheel of gedeeltelijk op een later tijdstip wordt betaald, kan door een koerswijziging na het sluiten van de koopovereenkomst de koopsom in euro’s wijzigen. Of valutakoersveranderingen van invloed zijn op de koopsom blijkt op het moment waarop de koopsom definitief komt vast te staan. Daarna optredende valutaveranderingen leiden niet tot een wijziging van de te activeren koopsom.

De aanschaffingskosten van een bedrijfsmiddel worden door middel van afschrijving toegerekend aan de jaren waarin het bedrijfsmiddel in de onderneming wordt gebruikt. Het is niet toegestaan om vóór de levering van het bedrijfsmiddel door koerswisseling opgetreden wijzigingen van de koopsom als baten of lasten toe te rekenen aan de winst van het jaar waarin die veranderingen zich voordoen.

Een onderneming heeft de verplichting tot betaling van het restant van de koopsom van een vliegtuig op de fiscale balans gepassiveerd. De koopsom was vastgesteld in Amerikaanse dollars. De betalingsverplichting is in euro’s uitgedrukt. De verplichting is door een stijging van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro in 2014 toegenomen. Anders dan de onderneming wilde, mocht zij de toename van de betalingsverplichting niet ten laste van haar winst van dat jaar brengen, maar diende zij daartegenover een even groot bedrag te activeren.

Volgens de Hoge Raad heeft Hof Den Haag eerder in de procedure terecht geoordeeld dat het in strijd is met goed koopmansgebruik om in 2014 een valutaverlies op de verplichting tot betaling van het restant van de koopsom van het vliegtuig ten laste van de winst te brengen.